Voel de Tijd

een tastbare reis door de evolutie

Visie

Tijdens de Possibilize-masterclass werd duidelijk dat toegankelijkheid niet alleen een recht is, maar ook een creatieve en maatschappelijke kans. Onder de noemer creatieve toegankelijkheid wil ik een aanbod ontwikkelen dat niet alleen toegankelijk maakt, maar ook verrijkend werkt – zowel voor mensen mét als zonder beperking.

Het Natuurhistorisch Museum Rotterdam heeft al stappen gezet op het gebied van inclusie, zoals prikkelarme momenten en rondleidingen voor mensen met een visuele beperking. Toch ontbreekt er een geïntegreerd, zintuiglijk educatieprogramma voor jongeren die blind of slechtziend zijn.

Projectvoorstel: Voel de tijd een tastbare reis door de evolutie

Een interactieve, multisensorische museumervaring voor visueel beperkte tieners, waarin zij – met of zonder zicht – op een gelijkwaardige en inspirerende manier kennismaken met de evolutie van het leven op aarde.

Doelen:

1. Visueel beperkte jongeren volwaardig laten participeren in museumeducatie.
2. Creatieve toegankelijkheid vormgeven via tast, geluid, geur en taal.
3. Het museum profileren als een toegankelijke en vooruitstrevende plek voor kennisdeling.

De doelgroep betrekken op een manier die hen aanspreekt: fysiek, ervaringsgericht en in een kleine setting.

Activiteiten

Tastbare tijdlijn 

• Een grote tijdlijn met voelbare elementen (reliëf, ribbels, structuren) die het ontstaan van het leven, het dinosaurustijdperk, de ijstijd en de opkomst van de mens uitbeeldt. Te gebruiken als leidraad in het programma.

Voelstations

• Replica’s van fossielen, botten, schedels en natuurlijke patronen, die deelnemers mogen aanraken.
• Elk object gekoppeld aan een korte audio-uitleg via audio pennen of QR-codes (zelfstandig te gebruiken).

Geurstations 

• Herkenbare geuren zoals natte aarde, dennenbos, rook of zwavel, gekoppeld aan geologische tijdperken.
• Aangestuurd door geurdispensers of begeleiders.

Begeleide rondleiding 

• Getrainde museum rondleiders met aandacht voor begrijpelijke taal, beleving en rust.
• Kleine groepen (max. 10 deelnemers) zorgen voor veiligheid en persoonlijke aandacht.

Educatieve en maatschappelijke waarde

Het programma verbindt vakinhoudelijke kennis over evolutie aan zintuiglijke ervaringen en empathie. Daarmee sluit het aan bij de kerndoelen van het onderwijs én bij de visie van Possibilize: van beperking naar kracht.

• Geschikt voor speciaal onderwijs, maar ook regulier onderwijs met inclusieve leerlingenpopulatie.
• Ook inzetbaar als naschoolse of vakantie workshop (in samenwerking met SKVR of Jeugdvakantiepaspoort).

Rol als educator

Als educator zie ik mezelf als bruggenbouwer tussen inhoud, vorm en mens.

Ik verbind wat geleerd moet worden (inhoud) met hoe het geleerd wordt (vorm), altijd afgestemd op wie er leert (de mens). In mijn aanpak staat de lerende centraal: ik ontwerp betekenisvolle leerervaringen die aansluiten bij talenten, leerstijlen en motivatie. Met oog voor didactiek én wat er nodig is creëer ik ruimte voor groei, nieuwsgierigheid en verbinding.

In dit project vertaal ik educatieve doelstellingen naar een inclusieve ervaring, waarin ontwerp en overdracht hand in hand gaan. De inzichten uit de masterclass, zoals de matrix van toegankelijkheid en de acht B’s, vormen daarbij een inhoudelijk leidraad: ze helpen me om keuzes te onderbouwen en te verantwoorden.

Ik wil creatieve toegankelijkheid ontwerpen die verder gaat dan het aanpassen van bestaande vormen. Toegankelijkheid moet geen toevoeging zijn, maar een intrinsieke meerwaarde voor alle bezoekers. Voel de Tijd is daarvan een voorbeeld: het is een zintuiglijk avontuur dat niet alleen tegemoetkomt aan mensen met een visuele beperking, maar juist ook ziende bezoekers verrijkt. Door verwondering over de natuur centraal te stellen, ontstaat een gedeelde beleving die verbindt en verrast.